Kích thích từ trường xuyên sọ (TMS) là gì ?

Kích thích từ trường xuyên sọ (TMS) là một thủ thuật không xâm lấn được sử dụng nhằm cải thiện các triệu chứng của bệnh trầm cảm.

Tổng quan

Kích thích từ trường xuyên sọ (TMS) là một thủ thuật không xâm lấn sử dụng từ trường để kích thích các tế bào thần kinh trong não nhằm cải thiện các triệu chứng của bệnh trầm cảm. TMS thường được sử dụng khi các phương pháp điều trị trầm cảm khác không hiệu quả.

Phương pháp điều trị trầm cảm này bao gồm việc cung cấp các xung từ trường lặp đi lặp lại, vì vậy nó được gọi là TMS lặp lại hoặc rTMS.

Cách thức hoạt động

Trong một phiên điều trị rTMS, một cuộn dây điện từ được đặt vào vùng da đầu gần trán của bạn. Nam châm điện phát ra một xung từ tính không gây đau để kích thích các tế bào thần kinh ở vùng não liên quan đến việc kiểm soát tâm trạng và chứng trầm cảm. Nó được cho là có tác dụng kích hoạt các vùng não bị giảm hoạt động trong bệnh trầm cảm.

Mặc dù chưa hiểu rõ về sinh học tại sao rTMS có hiệu quả, nhưng sự kích thích dường như tác động đến cách não hoạt động, do đó có thể làm giảm các triệu chứng trầm cảm và cải thiện tâm trạng.

Có nhiều cách khác nhau để thực hiện thủ thuật và kỹ thuật có thể thay đổi khi các chuyên gia tìm hiểu thêm về những cách hiệu quả nhất để thực hiện.

Hình ảnh điều trị

Tại sao cần thực hiện

Trầm cảm là một tình trạng có thể điều trị được, nhưng đối với một số người, các phương pháp điều trị tiêu chuẩn không hiệu quả. TMS lặp lại thường được sử dụng khi các phương pháp điều trị tiêu chuẩn như thuốc và liệu pháp tâm lý (tâm lý trị liệu) không hiệu quả.

Có gây rủi ro không ?

TMS lặp lại là một hình thức kích thích não không xâm lấn được sử dụng cho chứng trầm cảm. Không giống như kích thích dây thần kinh phế vị hoặc kích thích não sâu, rTMS không cần phẫu thuật hoặc cấy điện cực. Và, không giống như liệu pháp điện (ECT), rTMS không gây co giật hoặc yêu cầu thủ thuật an thần bằng thuốc gây mê.

Nói chung, rTMS được coi là an toàn và dung nạp tốt. Tuy nhiên, nó có thể gây ra một số tác dụng phụ.

Các tác dụng phụ thường gặp

Các tác dụng phụ thường nhẹ đến trung bình và cải thiện ngay sau một phiên điều trị và giảm dần theo thời gian với các phiên điều trị bổ sung. Chúng có thể bao gồm:

Đau đầu
Da đầu khó chịu tại vị trí kích thích
Ngứa ran, co thắt hoặc co giật cơ mặt
Cảm giác lâng lâng

Bác sĩ có thể điều chỉnh mức độ kích thích để giảm các triệu chứng hoặc có thể đề nghị bạn dùng thuốc giảm đau không kê đơn trước khi làm thủ thuật.

Tác dụng phụ không phổ biến

Các tác dụng phụ nghiêm trọng là rất hiếm. Chúng có thể bao gồm:

Co giật
Mania, đặc biệt ở những người bị rối loạn lưỡng cực
Giảm thính lực nếu không được bảo vệ tai đầy đủ trong quá trình điều trị
Cần nghiên cứu thêm để xác định liệu rTMS có thể gây ra bất kỳ tác dụng phụ lâu dài nào hay không.

Bạn cần chuẩn bị như thế nào

Trước khi thực hiện rTMS, bạn có thể cần:

Khám sức khỏe và có thể cần thực hiện các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm hoặc các bài kiểm tra khác
Đánh giá tâm thần để thảo luận về chứng trầm cảm của bạn

Những đánh giá này giúp đảm bảo rằng rTMS là an toàn và là một lựa chọn tốt cho bạn.

Hãy cho bác sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ sức khỏe tâm thần của bạn nếu:

Bạn đang mang thai hoặc đang nghĩ đến việc có thai.
Bạn có bất kỳ vật dụng kim loại hoặc thiết bị y tế cấy ghép nào trong cơ thể. Trong một số trường hợp, những người có thiết bị hoặc thiết bị cấy ghép kim loại vẫn có thực hiện rTMS. Tuy nhiên, do từ trường mạnh được tạo ra trong quá trình thực hiện, quy trình này không được khuyến khích cho một số người đã được cấy ghép các thiết bị sau: Kẹp hoặc cuộn túi phình; Stent; Thiết bị kích thích; Cấy dây thần kinh phế vị hoặc máy kích thích não sâu; Các thiết bị điện được cấy ghép, chẳng hạn như máy tạo nhịp tim hoặc máy bơm thuốc; Điện cực để theo dõi hoạt động của não; Cấy ghép ốc tai điện tử để nghe; Cấy ghép vật dụng từ tính; Mảnh đạn; Bất kỳ thiết bị hoặc vật thể kim loại nào khác được cấy ghép vào cơ thể bạn
Bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào, bao gồm thuốc kê đơn hoặc thuốc mua tự do, chất bổ sung thảo dược, vitamin hoặc các chất bổ sung khác và liều lượng.
Bạn có tiền sử động kinh hoặc tiền sử gia đình bị động kinh.
Bạn có các rối loạn sức khỏe tâm thần khác, chẳng hạn như lạm dụng chất kích thích, rối loạn lưỡng cực hoặc rối loạn tâm thần.
Bạn bị tổn thương não do bệnh ls hoặc chấn thương, chẳng hạn như khối u não, đột quỵ hoặc chấn thương sọ não.
Bạn bị đau đầu thường xuyên hoặc nghiêm trọng.
Bạn có bất kỳ tình trạng y tế nào khác.
Bạn đã từng điều trị với rTMS và liệu nó có hữu ích trong việc điều trị chứng trầm cảm của bạn hay không.

Trước cuộc thăm khám đầu tiên của bạn

TMS lặp lại là thủ thuật không xâm lấn, không cần gây mê và có thể được thực hiện trên đối với bệnh nhân ngoại trú. Bạn không cần phải lên kế hoạch để ai đó chở về nhà sau khi điều trị - trừ khi, đối với lần điều trị đầu tiên, khi bạn hiểu được cảm giác của mình sau khi điều trị.

Trước khi xem xét điều trị, hãy kiểm tra với công ty bảo hiểm sức khỏe để xem liệu rTMS có được chi trả hay không. Chính sách của bảo hiểm có thể không bao gồm thủ thuật này.

Quá trình thực hiện

TMS lặp lại thường được thực hiện tại bệnh viện hoặc phòng khám của bác sĩ. Thủ thuật đòi hỏi cần thực hiện một loạt các buổi điều trị để đạt được hiệu quả. Nói chung, các phiên điều trị được thực hiện hàng ngày, 5 lần một tuần trong 4 – 6 tuần.

Buổi điều trị đầu tiên của bạn

Trước khi bắt đầu điều trị, bác sĩ sẽ cần xác định vị trí tốt nhất để đặt nam châm trên đầu và liều lượng năng lượng từ trường tốt nhất cho bạn. Cuộc hẹn đầu tiên của bạn thường kéo dài khoảng 60 phút.

Rất có thể, trong cuộc hẹn đầu tiên của bạn:

Bạn sẽ được đưa đến phòng điều trị, được yêu cầu ngồi trên ghế và được đeo nút tai trong suốt quá trình phẫu thuật.
Một cuộn dây điện từ sẽ được đặt vào đầu bạn và tắt đi bật lại nhiều lần để tạo ra các xung kích thích. Điều này có thể tạo ra âm thanh nhỏ thường kéo dài trong vài giây, sau đó ngưng lại. Bạn cũng sẽ cảm thấy cảm giác gõ trên trán của mình. Phần này của quá trình được gọi là sự sắp xếp.
Bác sĩ sẽ xác định lượng năng lượng từ trường cần thiết bằng cách tăng liều lượng từ trường cho đến khi ngón tay hoặc bàn tay của bạn co giật. Được gọi là ngưỡng vận động, đây được sử dụng làm điểm tham chiếu để xác định liều lượng phù hợp cho bạn. Trong quá trình điều trị, số lượng kích thích có thể thay đổi, tùy thuộc vào các triệu chứng và tác dụng phụ của bạn.

Trong mỗi lần điều trị

Khi vị trí cuộn dây và liều lượng được xác định, bạn đã sẵn sàng để bắt đầu điều trị. Dưới đây là những gì có thể xảy ra trong mỗi lần điều trị:

Bạn sẽ ngồi trên một chiếc ghế thoải mái, đeo nút tai, với cuộn dây từ tính đặt vào đầu.
Khi bật máy, bạn sẽ nghe thấy tiếng lách cách và cảm giác bị gõ vào trán.
Quy trình này sẽ kéo dài khoảng 40 phút và bạn sẽ vẫn tỉnh táo. Bạn có thể cảm thấy da đầu hơi khó chịu trong quá trình điều trị và trong một thời gian ngắn sau đó.

Sau mỗi lần điều trị

Bạn có thể trở lại các hoạt động hàng ngày bình thường sau khi điều trị. Thông thường, giữa các lần điều trị, bạn vẫn có thể làm việc và lái xe.

Kết quả

Nếu rTMS phù hợp với bạn, các triệu chứng trầm cảm có thể cải thiện hoặc biến mất hoàn toàn. Việc giảm triệu chứng có thể mất một vài tuần điều trị để thấy được rõ rệt.

Hiệu quả của rTMS có thể cải thiện khi các nhà nghiên cứu tìm hiểu thêm về các kỹ thuật, số lượng kích thích cần thiết và vị trí tốt nhất trên não để kích thích.

Điều trị tiếp theo

Sau khi hoàn thành một quá trình điều trị rTMS, các biện pháp chăm sóc tiêu chuẩn cho bệnh trầm cảm - chẳng hạn như thuốc và liệu pháp tâm lý - có thể được khuyến nghị như là phương pháp điều trị liên tục.

Vẫn chưa biết liệu các phiên rTMS duy trì có mang lại lợi ích cho bệnh trầm cảm của bạn hay không. Điều này liên quan đến việc tiếp tục điều trị khi bạn không còn triệu chứng với hy vọng rằng nó sẽ ngăn chặn sự tái phát các triệu chứng.

Tuy nhiên, nếu chứng trầm cảm của bạn được cải thiện với rTMS, và sau đó bạn có một đợt triệu chứng khác, thì việc điều trị bằng thủ thuật rTMS có thể được lặp lại. Một số công ty bảo hiểm sẽ chi trả cho việc này.

Nếu các triệu chứng của bạn cải thiện với rTMS, hãy thảo luận với bác sĩ về các lựa chọn điều trị liên tục hoặc duy trì cho chứng trầm cảm của mình.

Những tiến bộ trong điều trị bệnh Parkinson tại Việt Nam